İcra İflas Kanunu’nunda düzenlenen Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yoluyla takip özel bir ilamsız icra yolu olarak karşımıza çıkmaktadır. Alacağı TTK’da düzenlenen kambiyo senetlerinden birisine yani poliçe, bono veya çeke dayanan alacaklı Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yoluyla takip yoluna başvurabilir. Alacaklı bu belgeler dışında herhangi bir tahvil, banka, mevduat sertifikası gibi belgelere dayanarak bu yola başvuru gerçekleştirememektedir.
Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip prosedürü; alacaklı kişinin kambiyo senedi ve takip talebi ile (yazılı veyahut sözlü olarak) yetkili icra dairesine başvuruda bulunması ile başlar. İcra müdürlüğü tarafından senedin kambiyo senedi olduğu ve vadesinin geldiği tespit edildikten sonra takip talebi de dikkate alınarak ödeme emri (Örnek No 10) düzenlenir ve borçluya hemen bir ödeme emri gönderilir. Ödeme emrinin borçluya tebliğinden itibaren itiraz ve ödeme süreleri geçtikten sonra icra takibi kesinleşir; akabinde haciz, satış ve paraların paylaşılması ile devam eden bir süreç sonucunda alacaklı alacağını tahsil etmiş olur.
İcra İflas Kanunu’nda kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takiplerde şikayete ilişkin usul ve başvuru süreleri özel olarak düzenlenmiştir. Bu kapsamda ilgili başvurular neticesinde hak kaybına uğramamak ve geçerli bir sonuç elde edebilmek için Kanunda düzenlenen yol ve yöntemlere uygun hareket edilmesi önem arz etmektedir. Bu nedenle kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takiplerde uzman bir avukattan hukuki danışmanlık almak ve süreci bu konuda tecrübeli bir avukat ile takip etmek faydalı olacaktır.
1- Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takiplerde 5 günlük süre öngörülen şikayet halleri:
İcra ve İflas Kanunu md.168/1 gereğince icra müdürlüğü kanunda belirtilen esaslara göre borçluya ödeme emri göndermektedir. Gönderilen bu ödeme emrinin usulünde, içeriğinde şikayet konusunun olduğunu düşünen borçlu; Tebligat Kanunu’na göre ödeme emrini tebliğ almasından itibaren beş gün içinde İcra Mahkemesi’ne şikayet yolu ile başvuruda bulunabilir.
Yapılan bu şikâyetin takibi durdurmadığını belirtmekte fayda vardır.
Şikayet konusu aşağıdaki gibi olabilir:
a-Takip konusu senedin kambiyo niteliğinde bulunmaması,
b- Takip konusu senet kambiyo senedi niteliğinde olmasına rağmen borçlu sıfatının oluşmaması olması,
c-Alacaklının takip dayanağı çekte (kambiyo senedinde) yetkili hamil olmadığına ilişkin şikayet,
d-Çekte (bonoda) keşide yerinin idari birim olmadığına yönelik şikayet,
e- Takip konusu çek ise; çekle ilgili de benzer sebeplerle şikayette bulunulabilir.
2- Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takiplerde 7 günlük süre öngörülen şikayet halleri:
a- Takip dayanağı icra dairesine verilmemişse,
b- Takip dayanağının ödeme emrinin ekinde borçluya gönderilmemiş olması,
c- Ödeme emrinin borçluya usulsüz tebliğ edilmişse (bu gibi hallerde gecikmiş itiraz yoluna da başvurulabilir)
d- Alacaklı da takipte hatalı işlem tespit ederse yine şikayet yoluna başvurabilir.
3- Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takiplerde süresiz şikayet halleri:
Şikayet konusu işlemin kamu düzenine aykırı olması halinde; şikayetin yapılması için süre aranmaz. Bu durumda aranan menfaat yapılan işlemin kamu düzenine aykırılık teşkil etmesi ve işlemin hükümsüz kalması ihtimalinden kaynaklanmaktadır. Bu itirazlardan en önemlisi kendini sahtelik iddiası ile göstermektedir. Kambiyo evrakının sahte olması iddiası ile borca/imzaya itiraz edilmiş ancak icra müdürünün takibi durdurulması istemini reddetmesi halinde borçluya süresiz şikayet hakkı tanınabilir.
a- ‘Takip talebi’nde ve ‘ödeme emri’nde, takip konusu yabancı para alacağının Türk lirası karşılığının gösterilmemiş olması,
b-Süresi içinde icra mahkemesine başvurularak borca/imzaya itiraz edilmiş olması,
c- Ticaret mahkemesinde menfi tespit davası açılmış olması,
d- 10 günlük ödeme süresi geçmeden haciz yapılmış olması,
e- Hakkında konkordato müddeti verilmiş borçlunun, süresiz şikayet yoluyla aleyhine başlatılan takibin iptalini isteyebilir.
f- C. Savcılığınca ceza mahkemesince kamu davası açılmış olduğunun belgelendirilmesi halinde; icra takibinin durdurulması gerekecektir.
Yukarıda da detaylı olarak izah edildiği üzere İcra İflas Kanunu’nda kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takiplerde şikayete ilişkin usul ve başvuru süreleri özel olarak düzenlenmiştir. Bu kapsamda ilgili başvurular neticesinde hak kaybına uğramamak ve geçerli bir sonuç elde edebilmek için Kanunda düzenlenen yol ve yöntemlere uygun hareket edilmesi önem arz etmektedir. Bu nedenle kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takiplerde uzman bir avukattan hukuki danışmanlık almak ve süreci bu konuda tecrübeli bir avukat ile takip etmek faydalı olacaktır.
Comments